Bokira qizlar ko’pincha kitoblar va filmlarda qandaydir yovuz uyaning aqli sifatida paydo bo’ladi. Aslida, bu, albatta, unday emas, lekin haqiqat shundaki, bu organizmlar har qanday sharoitda omon qolish uchun juda yaxshi moslashgan. Ular omon qolish uchun tezda mutatsiyaga uchraydi va o’zgaradi, ammo ularning hammasi ham xavfli yoki hatto zararli emas. Biroq, bu virusli kasalliklar ko’pincha eng xavfli kasalliklardan biriga aylanadi, chunki turli tashuvchilarning organizmlarida bu mikroorganizmlar moslashishga qodir va ular ba’zan ularni yo’q qilishga urinishlarga muvaffaqiyatli qarshilik ko’rsatadilar.
Viruslar haqida qiziqarli faktlar.
- Viruslar tirik mavjudot emas. Biroq, o’lik ham. Bu qiziqarli biologiya.
- Viruslar hujayralariga ega emas, ular oziq-ovqatni energiyaga qanday aylantirishni bilishmaydi va xostsiz ular shunchaki kimyoviy moddalar bo’laklaridir.
- O’simlik viruslari hayvonlar uchun zararsizdir, aksariyat hollarda hayvonlar viruslari odamlar uchun zararsizdir.
- Bir farazga ko’ra, Yerdagi hujayrali hayot virus bakteriyalarda ildiz otib, hujayra yadrosini hosil qilgandan so’ng paydo bo’lgan.
- Taxminan 40 ga yaqin, deb ishoniladi. Inson DNKsining % ni turli bosqichlarda ajdodlarimiz hujayralarini yuqtirgan qadimgi viruslar qoldiqlari tashkil etadi.
- 1992 yilda olimlar Angliyada pnevmoniya epidemiyasi manbasini sovutish minorasida yashovchi amyoba ichida yashiringan virusga olib borishdi. U shunchalik katta ediki, dastlab olimlar uni bakteriya deb adashgan.
- Saratonning ayrim turlari saraton viruslari bilan bog‘langan.
- To‘liq shakllangan virus virion deb ataladi.
- Katta hajmli viruslar mamaviruslar deyiladi. Ularning o’lchamlari ko’pincha hatto ba’zi bakteriyalarning hajmidan ham oshadi. Bunday viruslarda sun’iy yo’ldosh viruslari mavjud. ’kosmologiyaga o’xshamaydi, shunday emasmi?
- Zararli bakteriyalarni yuqtirgan viruslar hatto odam bilan simbiozga kirishib ham yordam berishi mumkin.
- Viruslar hamkasblariga yordam berishga qodir. Yaqinda tadqiqotchilar vaccinia virusi hujayra ichiga kirib, uning yuzasida maxsus oqsillarni qoldirishini ko’rsatdi. Ular hujayrani maxsus oqsil quyruqlarini sintez qilishga majbur qiladi. Ushbu “dumlar”ga duch kelgan boshqa viruslar allaqachon egallab olingan hujayraga kirmaydi, balki hali yuqmaganlarni qidirishga kirishadi. Shu tufayli vaccinia virusi 4 barobar tezroq tarqaladi.
- Ba’zi olimlarning fikricha, bir vaqtlar hayot paydo bo’lganida viruslar va Yerdagi barcha tirik mavjudotlar umumiy ajdodga ega bo’lgan.
- 19-asrda Avstraliyada quyonlarning soni keskin ko’paydi. Bu ushbu keng hududdagi ko’plab o’simliklarning yo’q bo’lib ketishiga olib keldi. O’nlab yillar davomida odamlar va olimlar quyonlarga qarshi kurashdilar, ammo bu hech qanday muvaffaqiyat keltirmadi. 20-asrning oʻrtalarida quyon populyatsiyasi miksomatoz deb ataladigan virus tufayli nazorat ostiga olindi, bu ularning kamayishiga olib keldi (quyonlar haqida qiziqarli maʼlumotlar).
- Hozirgi kunga qadar quyonlarning 2000 dan ortiq varianti mavjud. gripp virusi ma’lum bo’lib, ular antigen spektrida farqlanadi.
- Viruslarning ikki turi mavjud: tarkibida DNK va RNK bo’lgan.
- Viruslar Yerdagi eng ko’p biologik ob’ektlardir. , va bu ko’rsatkich bo’yicha ular birgalikda barcha tirik organizmlardan oshib ketadi.
- Viruslar uchun amyoba bir turdagi sandbox va osh oshxona & # 8211; ular o‘z qo‘li yetadigan darajada katta jismlarni o‘zlashtiradi va bakteriyalar uchun ozuqa manbai bo‘lib, amyoba ichida boshqa bakteriya va viruslar bilan gen almashadi.
- Viruslar qanchalik tirik bo‘lishidan qat’i nazar, ular ko‘payishadi va ular genlar va tabiiy tanlanishga ega.
- Lotin tilida «virus» so’zi «zahar» degan ma’noni anglatadi.
- Viruslar o’rtalarida elektron mikroskoplar paydo bo’lgunga qadar birinchi marta ko’rilmagan. -XX asr.
- Viruslar hayvonlar, o’simliklar, zamburug’lar, bir hujayrali organizmlar va bakteriyalarni yuqtirishi mumkin. Mamaviruslar o’zlarining sun’iy yo’ldoshlari bilan birgalikda boshqa viruslarni ham yuqtiradilar.
- Hujayralarimizdagi ko’plab shakllanishlar bir qarashda foydasiz, bu bizning ichimizda muvaffaqiyatli ildiz otgan viruslar ekanligi bilan ham izohlanadi. evolyutsiyaning turli bosqichlarida.
- Mikrobiologlar viruslarni shakliga ko’ra to’rt turga ajratadilar, ammo bu bo’linish faqat tashqi – u viruslarni spiral, cho’zinchoq va boshqalarga ajratish imkonini beradi
- Bizning genomimizga kiritilgan qadimgi viruslarning aksariyati bugungi kunda tabiatda mavjud emas. 2005 yilda frantsuz olimlari “tirilish” ushbu viruslardan biri. Shu tarzda qayta tirilgan viruslardan biri, kod nomi Feniks, hayotga yaroqli emas edi. Ko’rinib turibdiki, hamma narsa unchalik oddiy emas.
- Retroviruslar genlarni inson xromosomalariga kiritish uchun noyob qobiliyatga ega. Ushbu maxsus viruslar ilmiy kashfiyotlar uchun muhim vosita sifatida ishlatilgan. Olimlar retroviruslardan foydalangan holda ko’plab usullarni ishlab chiqdilar, jumladan, klonlash, sekvensiyalash va ba’zi gen terapiyasi yondashuvlari.
- Braconid arilar o’z qurbonlariga zahar o’rniga jabrlanuvchining immun tizimini bostiradigan virusni yuboradilar. Bostirilgan immunitet parazit lichinkalarning o’lja ichida rivojlanishiga imkon beradi. Biologlar bu virusning yoshi yuz million yildan ortiq ekanligini va, katta ehtimol bilan, ari DNKsi bilan birlashganini aniqladilar.
- Viruslarning o’lchamlari 20 dan 500 nanometrgacha.