Yarasalar ölçü, qidalanma və yaşayış mühitinə görə bir-birindən fərqlənirlər, lakin belə məməlilərin demək olar ki, bütün növləri gecədir. Bu heyvanlar haqqında çoxlu əfsanələr, nağıllar və əfsanələr var.
Eramızdan əvvəl 600-cü illərdə. e. Yunan fabulisti Ezop öz işinə başlamaq üçün borc pul götürən yarasa haqqında nağıl danışdı. Yarasanın bu planı uğursuzluğa düçar oldu və o, pul istəyənlərin gözünə düşməmək üçün gün boyu gizlənməyə məcbur oldu. Ezopun əfsanəsinə görə, bu məməlilər yalnız gecələr aktivləşirlər.
Alimlər vampir yarasanın tüpürcəyində olan antikoaqulyantın gələcəkdə insanların müalicəsində istifadə oluna biləcəyini aşkar ediblər. ürək xəstəliyi ilə. Həmçinin dünyanın hər yerindən alimlər “kopyalamağa” infarktın qarşısını almaq üçün vampir yarasanın tüpürcəklərində olan fermentlər.
1. Yarasalar planetin ən qədim sakinləridir. Tədqiqat nəticələrinə görə, ilk meyvə yarasaları 50 milyon ildən çox əvvəl Yer üzündə peyda olub. Təkamüllə bu məməlilər zahiri olaraq dəyişməyiblər.
2. Bir kiçik yarasa saatda 600-ə qədər ağcaqanad yeyir. Bunu insan çəkisinə təxmin etsəniz, bu hissə 20 pizzaya bərabərdir. Eyni zamanda yarasalarda piylənmə olmur. Onların maddələr mübadiləsi o qədər sürətlidir ki, onlar bir porsiya manqo, banan və ya giləmeyvəni 20 dəqiqə ərzində tamamilə həzm edə bilirlər.
3. Yelləncəyin bütün ön ayaqları tərəfindən həyata keçirildiyi quşlardan fərqli olaraq, yarasalar açıq barmaqlarını yelləyirlər.
4. Yarasaların kosmosda hərəkətini təmin edən əsas hiss orqanı eşitmədir. Bu məməlilər də ekolokasiyadan istifadə edirlər. Onlar insanlar üçün əlçatmaz tezliklərdə səsləri qəbul edir və sonra əks-sədaya çevrilir.
5. Yarasalar kor deyil. Onların bir çoxu mükəmməl görür və bəzi növlər ultrabənövşəyi şüalara belə həssasdırlar.
6. Yarasalar gecə yaşayırlar, gündüzlər isə başıaşağı yatır, stupor vəziyyətinə düşürlər.
7. Yarasalar insanlarda qorxu yaradan yerlərdə məskunlaşdıqları üçün çoxdan pis və sirli varlıqlar hesab olunurdu. Bundan əlavə, onlar yalnız gecə vaxtı görünür və sübh vaxtı yox olurlar.
8. Əslində, vampir alt ailəsinin qan içən yarasalarına Avropada rast gəlinmir. Onlar yalnız Cənubi və Mərkəzi Amerikada yaşayırlar. Belə vampir siçanlar iri heyvanların və quşların qanını içsələr də, bəzən yatmış insanlara hücum edirlər. Onlar 2 gündən artıq oruc tuta bilməzlər. Bu yarasalar xüsusi infraqırmızı reseptorlar vasitəsilə ovlarını axtarır və ovlarının nəfəsini də eşidirlər.
9. Yarasaların qanadları nazik dəri ilə örtülmüş barmaq sümüklərindən əmələ gəlir. Belə heyvanların qanadlarındakı membranlar bədəninin təxminən 95% -ni tutur. Onların sayəsində yarasa bədən istiliyini, qan təzyiqini, qaz mübadiləsini və bədəninin su balansını tənzimləyir.
10. Yaponiya və Çində yarasa xoşbəxtliyin simvoludur. Çin dilində “yarasa” və “uğurlar” eyni səslənir.
11. Bir çox insanlar belə heyvanların 10-15 il yaşadığını düşünürlər. Lakin yarasaların bəzi növləri vəhşi təbiətdə 30 ilə qədər yaşayır.
12. Yarasalar bədən istiliyini 50 dərəcə dəyişə bilirlər. Ov zamanı onların maddələr mübadiləsi bir qədər ləngiyir və bu isti qanlı heyvanlar buzlaq vəziyyətinə qədər donub qala bilirlər.
13. Ən kiçik yarasa, donuz burunlu yarasa 2 qram, qızıl taclı tülkünün ən böyük nümunəsi isə 1600 qram ağırlığında idi.
14. Belə məməlilərin qanadları 15-170 sm-ə çatır.
15. Kiçik ölçüsünə baxmayaraq, yarasanın təbiətdə təbii yırtıcıları yoxdur. Bu məməlilər üçün ən böyük sağlamlıq təhlükəsi “ağ burun sindromundan” Bu xəstəlik hər il milyonlarla yarasanı öldürür. Bu xəstəlik növü yarasaların qış yuxusuna getdiyi zaman qanadlarını və ağızlarını yoluxduran bir göbələk tərəfindən törədilir.
16. Pişiklər kimi yarasalar özlərini təmizləyirlər. Şəxsi gigiyena qaydalarına riayət etmək üçün çox vaxt sərf edirlər. Bəzi yarasa növləri hətta bir-birini bəzəyir. Yarasalar öz bədənlərini kirdən təmizləməklə yanaşı, bu yolla parazitlərlə mübarizə aparırlar.
17. Yarasalar Antarktidadan başqa bütün qitələrdə yaşayır. Onlar Arktika Dairəsindən Argentinaya qədər hər yerdə yaşayırlar.
18. Yarasalar’ başlar 180 dərəcə dönür və arxa ayaqları dizləri ilə geriyə çevrilir.
19. Amerika Birləşmiş Ştatlarında yerləşən Bracken Mağarası dünyanın ən böyük yarasa koloniyasına ev sahibliyi edir. Orada təxminən 20 milyon insan yaşayır ki, bu da praktiki olaraq Şanxay sakinlərinin sayına bərabərdir.
20. Bir çox yetkin yarasaların ildə yalnız 1 körpəsi olur. Bütün yeni doğulmuş körpələr doğumdan 6 aya qədər südlə qidalanır. Məhz bu yaşda onlar valideynlərinin ölçüsünə çevrilirlər.
21. Yarasalar – məhsul xilasediciləri. Onların sayəsində məhsulu təhdid edən həşəratlar məhv edilir. Yarasalar bu yolla torpaq sahiblərinə ildə 4 milyard dollara qədər qənaət edir.
22. Yarasaların öz bayramı var. Hər il sentyabr ayında qeyd olunur. Bu tədbirin təşəbbüskarları ekoloqlar idi. Beləliklə, insanlar bu məməlilərin qorunmaq lazım olduğunu unutdurmağa çalışdılar.
23. Bəzi toxumlar yarasaların həzm sistemindən keçmədikcə heç vaxt cücərməzlər. Yarasalar yetişən meyvələrdən mədələrinə daxil olan milyonlarla toxumu yayırlar. Bərpa edilmiş tropik meşələrin təxminən 95%-i bu heyvanların hesabına böyüyüb.
24. Qulaqlı yarasalar qış yuxusuna girəndə dəqiqədə 18 ürək döyüntüsünü yerinə yetirirlər, oyaq olanda isə 880 ürək döyüntüsü olur.
25. Meyvə yarasa əti Quamda ənənəvi yemək hesab olunur. Bu canlıların ovlanması onların sayını o həddə çatdırıb ki, nəsli kəsilməkdə olan canlılar siyahısına daxil edilib. Quam krallığında yarasa yemək vərdişi indi də qalmaqdadır və buna görə də yarasa əti ora xaricdən gətirilir.
26. Ən soyuq vaxtda belə yarasalar heç kim olmadan isinirlər. Onların böyük qanadları var və buna görə də bütün bədənlərini asanlıqla əhatə edə bilirlər. Bunun nəticəsində tam təcrid baş verir ki, bu da bu heyvanların hətta şiddətli şaxtalarda donmasına imkan vermir.
27. Yarasaların çıxardığı cızıltı heç də həmişə ağızlarından gəlmir. Bu cür canlıların çoxu burun dəlikləri ilə cığırdayır.
28. Yarasalar həmişə öz liderlərinə itaət edirlər.
29. Yarasa nəcisi “guano” və bir çox tropik bölgələrdə – bu, tərkibində azot və fosforun çox olduğu kifayət qədər məşhur gübrədir.
30.Bu günə qədər təxminən 1100 yarasa növü qeydə alınmışdır ki, bunun sayəsində onlar yarasaların dörddə birini tuturlar. məməlilərin bütün sinfi.