Ajoyib hayvonlar, morjlar eng og’ir sharoitlarda hayotga moslashgan. Evolyutsion jarayonlar ularni Arktika dengizlarining sovuq suvlarida yashashga mukammal darajada moslashtirdi, ular hayotlarining etarli qismini o’tkazadilar. Lekin ular faqat noqulay va hatto kulgili ko’rinadi – agar bu hayvonlar beixtiyor g’azablansa, ular yo’lidagi hamma narsani ezib tashlashga qodir bo’lgan eng xavfli raqiblarga aylanadi.
Morjlar haqida qiziqarli ma’lumotlar
- Bu hayvonda 700 tagacha bo’lishi mumkin. yuzida mo’ylovlar.
- Morjlar yoshi bilan sochlarini yo’qotadi. Keksa odamlarning terisi odatda butunlay yalang’och bo’ladi.
- Ular asosan baliq va qisqichbaqasimonlar bilan oziqlanadi, lekin ba’zida ular o’lik hayvonlarni mensimaydilar.
- O’zlarining ko’zga ko’rinadigan qo’polligiga qaramay, morjlar juda moslashuvchan. – shunday, ular o’z orqa qanotlari bilan boshingizning orqa qismini tirnay oladilar.
- Suvdan qirg’oqqa chiqib, tishlari bilan qattiq yuzaga yopishadi va o’zlarini yuqoriga tortadilar.
- Morjlarning eski nomi «odobenus» qadimgi yunon tilidan «tish ustida yurish» deb tarjima qilingan.
- Ushbu hayvonlarning umumiy massasining to’rtdan bir qismigacha yog ‘bo’lib, ularni sovuqdan himoya qiladi.
- Voyaga yetgan morjning yog ‘qatlamining qalinligi 10-12 santimetrga etadi.
- Erkaklari odatda urg’ochilarga qaraganda kattaroq, kattalar hayvonlarning vazni ba’zan 2 tonnaga etadi.
- Bir necha soat quyoshda yotgandan so’ng, morjlar pushti rangga aylanadi. Bu ta’sir quyosh nuri ta’sirida teriga kiradigan qon tomirlarining kengayishi tufayli kuzatiladi.
- Faqat ikki turdagi hayvonlar morjlarni ovlashga jur’at etadilar – qutb ayiqlari va qotil kitlar (qotil kitlar haqida qiziqarli ma’lumotlar).
- Bir morj tishining og’irligi 5 kg gacha.
- Suv ostida sho’ng’ish paytida bu hayvonlar 15 nafas ushlab turishga qodir. -30 daqiqa.
- Morjlar sekin ko’payadi. O‘rtacha hisobda ularning bolalari har uch yilda bir marta tug‘iladi va deyarli har doim birma-bir tug‘iladi.
- Yuk ko’taruvchi hayvonlar sifatida morjlar 2000 kishigacha bo’lgan guruhlarga bo’linishni afzal ko’radilar.
- Yo’qolib ketish xavfi ostida turgan Atlantika morjlari Qizil kitobga kiritilgan.
- Umuman olganda, bu hayvonlarning 250 mingga yaqini dunyoda saqlanib qolgan.
- Suvlarida ular joylashgan barcha mamlakatlarda morjlarni ovlash taqiqlangan.
- Voyaga yetgan morjning tishlarining uzunligi 1 metrga yetishi mumkin.
- Morjlarning toshga aylangan qoldiqlari San-Frantsisko ko’rfazida, ya’ni issiq hududlarda topilgan. Ularning yoshi taxminan 28 ming yil va bu topilma bu hayvonlarning bir vaqtlar issiqroq iqlim sharoitida yashaganligini ko‘rsatadi.
- Urg‘ochi morjlarning ko‘kragida 4 ta ko‘krak uchi bor, lekin beshinchi ko‘krak uchi hayratlanarli darajada keng tarqalgan.
- Bu hayvonlar to’g’ridan-to’g’ri suvda uxlashi mumkin, lekin faqat erkaklar. Ularning bo’yin qismida maxsus havo yostiqchalari mavjud bo’lib, ular shishiradi, morj vertikal ravishda suvda, suzuvchi holatda uxlashi mumkin. To’g’ri, ular buni kamdan-kam qiladilar – u suvda xavfli bo’lishi mumkin.
- Yangi tug’ilgan morj bolasining vazni taxminan 70 kg ni tashkil qiladi.
- Bu hayvonlar 30 yilgacha yashaydi, ammo tabiatda ularning umr ko’rish davomiyligi odatda qisqaroq, chunki tabiiy dushmanlarning.
- Morj suzayotgan suv qanchalik sovuq bo’lsa, uning yuragi shunchalik sekin uradi. Biroq, ular o’zlarining yurak urish tezligini nazorat qila oladilar.
- Noma’lum sabablarga ko’ra, ba’zida katta yoshli morjlar podani tashlab, yolg’iz yashaydilar.
- Morj terisining qalinligi tananing o’ziga xos maydoniga bog’liq. Shunday qilib, ensa mintaqasida qalinligi 8-10 sm gacha bo’lishi mumkin.