Ajoyib qushlar tuyaqushlar boshqa qushlarga o’xshamaydi. Uchishdan ko’ra yugurishni afzal ko’rgan holda, ular aql-zakovat bilan ajralib turmaydi, bu esa omon qolish uchun mukammal moslashishga to’sqinlik qilmaydi. Biroq, ular juda kulgili ko’rinadi, lekin aslida g’azablangan tuyaqush tor yo’lda uchrashishni xohlaydigan dushman emas.
Tuyaqushlar haqida qiziqarli ma’lumotlar
- Yerdagi barcha qushlar orasida ular eng kattasi hisoblanadi.
- Bir necha o’n minglab yillar oldin bundan ham yirikroq turlar va yirtqich hayvonlar bor edi, lekin ular ancha oldin nobud bo’lgan – ular ibtidoiy odamlar tomonidan yo’q qilingan (qushlar haqidagi qiziqarli ma’lumotlar).
- Tuyaqushning ilmiy nomi yunon tilidan “tuya chumchuq” deb tarjima qilingan.
- Orasida hozir sayyoramizda yashovchi mavjudotlar, tuyaqushlarning biologik qarindoshlari yo’q.
- Yugurish paytida ular ulkan sakrashlarda harakatlanadilar, shunday bir sakrashda 3-5 metrni bosib o’tishadi.
- Voyaga yetgan tuyaqushning vazni 150 kg dan oshishi mumkin.
- Emu qushlari, ular ikkinchi o’rinda turadi. faqat o’lchamdagi tuyaqushlar uchun, shuningdek, ilgari tuyaqushga o’xshash qushlar sifatida tasniflangan, ammo uzoq vaqtdan beri alohida tur sifatida aniqlangan. Demak, emu tuyaqush emas.
- Tuyaqushning oʻsishi 2,5 metrdan oshadi.
- Tuyaqushlar boshlarini qumga yashirmaydilar, qo’rqib ketishsa, qochib ketishadi. Va agar ular burchakka haydalsa, ular o’zlarini zarbalar bilan himoya qilishni boshlaydilar. Ana shunday maqsadli zarbalardan biri odamni o‘ldirishi mumkin.
- Ular chidamliligi bilan ham bir-biridan tez yugurishadi. Tuyaqush 50 km/soat yugurish tezligini uzoq vaqt saqlab turishi mumkin.
- Ularning ko’kragida patsiz dog’ bor – bu tuyaqush erga yotganda suyanadigan joy.
- Tuyaqushlarning rivojlanishi mumkin bo’lgan maksimal tezlik taxminan 95 km/soat. Shu bilan birga, ular tezlikni pasaytirmasdan ham yugurishni yoqishlari mumkin.
- Ular o’simliklar, mayda hayvonlar va hasharotlar bilan oziqlanadilar.
- Tuyaqushlarning kirpiklari odamlarnikiga qaraganda qalinroq. Ba’zan ular tosh va hatto qum shimib – Bu ovqatni yaxshiroq hazm qilishga yordam beradi, chunki toshlar oshqozonga tushganda uni shunchaki maydalaydi.
- Tuyaqushning umri 75-80 yilga yetishi mumkin.
- Bir tuyaqush tuxumining og’irligi. kilogrammdan ortiq.
- Qushlar yomg’ir yog’ganda ho’l bo’lmaydi, lekin tuyaqushlarda patlarni qoplash uchun yog’ ishlab chiqaradigan bez yo’q, shuning uchun ular osongina namlanadi.
- Ular bir necha yil suvsiz yurishlari mumkin. uzoq vaqt, chunki ular oziq-ovqatdan etarlicha namlikka ega. Ammo tuyaqushlar vaqti-vaqti bilan ichishadi va ular suzishni ham yaxshi ko’radilar.
- Teri parazitlaridan xalos bo’lish uchun bu qushlar quruq changga aylanadi. Tuyaqushlar o’z hududlarini himoya qilib, odamlarga va hatto sherlarga hujum qilishadi. Darvoqe, hayvonlar shohi bo‘lgan sher, odatda, tuyaqush bilan bog‘lanib qolish xavfini tug‘dirmaydi, bu esa uni osonlikcha mayib qilib qo‘yishi yoki hatto o‘ldirishi mumkin (sherlar haqida qiziqarli faktlar).
- Yosh tuyaqushlar o’simliklarni yemaydilar – faqat go’sht va hasharotlar.
- Ular urg’ochi, erkak va jo’jalardan iborat oilalarda yashashni afzal ko’radi.
- Tuyaqush tuxumini eyishni yaxshi ko’radigan tulporlar ularga balandlikdan tosh otadi. , chunki ular tumshug’i bilan yarim santimetr qalinlikdagi kuchli qobiqni sindira olmaydi.
- Barcha qushlar orasida faqat tuyaqushlarning oyoqlarida ikkita barmoq bor.
- Afrikadagi ba’zi qabilalar hali ham tuxumlarining qobig’i suv idishi sifatida.
- Dubulg’adagi tuyaqush patlari ko’pchilik Polsha gerblarida uchraydi (Polsha haqida qiziqarli faktlar).
- Agar xohlasangiz, tuyaqushlarni minishingiz mumkin, lekin faqat erkaklarda, chunki ular kattaroq va kuchliroqdir.
- Tuyaqushlar dunyoning 50 dan ortiq mamlakatlarida, jumladan, sovuq mamlakatlarda yetishtiriladi. Hatto Rossiya va Shvetsiyada ham tuyaqush fermalari mavjud (Shvetsiya haqida qiziqarli ma’lumotlar).
- Urg’ochisini o’ziga tortgan erkak tuyaqush karnay ovozini chiqaradi.
- Qobiqning mustahkamligi tufayli yangi tug’ilgan jo’janing tashqariga chiqishi uchun bir soatgacha vaqt ketadi. Hamma ham uddalayvermaydi.
- Tuyaqusning ko‘zining diametri (5 santimetr) bu qushning miya diametridan kattaroqdir.
- Yangi tug‘ilgan tuyaqushning vazni bolasi 1,1-1,2 kilogrammga etadi.
- Ba’zan, agar turli qushlardan ikki guruh jo’jalar aralashsa, ota tuyaqushlar ularni saqlash uchun bir-biri bilan kurashadilar. G’oliblar barcha nasllarni oladilar.
- Oltoy g’orlaridan birida ibtidoiy odamlar tomonidan 40-50 ming yil oldin tashlab ketilgan, arxeologlar tuyaqush tuxumining qobig’idan yasalgan zargarlik buyumlarini topdilar.
- Afrika. tuyaqush jo’jalari odatda boshning orqa qismida gematoma bilan tug’iladi, chunki ular tuxumdan chiqib ketishga majbur qiladilar. Biroq, gematoma xavfli emas va tez o’tib ketadi.
- Jo’jalar chiqqandan so’ng, urg’ochi tuyaqush chivinlarni o’ziga jalb qilish uchun buzilgan tuxumlarni sindiradi, bu esa baxtliroq jo’jalar bilan oziqlanadi.
- Urgʻochi tuyaqush kunduzi tuxumni inkubatsiya qiladi, kechasi esa erkagi bilan almashtiriladi.